Kategoria: Głos solo Muzyka wokalna Nuty
nr kat.: TRG 108, cena: 71.00 zł, autor: Franz LISZT (1811–1886)Publikacja zawiera obszerny wstęp w języku polskim i angielskim, reprodukcję pierwszej strony rękopisu pieśni oraz szczegółowy komentarz rewizyjny. Rękopis pieśni opracowała i przygotowała do wydania dr Małgorzata Gamrat z Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. [20 s.]
* * *
The publication contains thorough preface in Polish and English language, reproduction of first page of the manuscript as well as detailed critical notes. The manuscript of the song is edited for publication by dr. Małgorzata Gamrat from the Institute of Musicology at the University of Warsaw. [20 p.] Price: 24€.
==================
Ze wszystkich pieśni Franza Liszta Göttliche Gedanken najdłużej pozostawała nieznana muzykologom, wykonawcom jak i publiczności, wspominają o niej tylko najnowsze katalogi dzieł Liszta, w tym The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Przyczyn tego można upatrywać w fakcie, że utwór nie został ukończony przez kompozytora — w trzeciej zwrotce brakuje tekstu — oraz w tym, że do dziś nieznany pozostawał autor wiersza, co uniemożliwiało podjęcie rekonstrukcji utworu. Ponadto, istnieje tylko jeden rękopis tej pieśni, zachowany w Goethe- und Schiller-Archiv w Weimarze, którego nie da się porównać z jakąkolwiek inną wersją utworu w celu wyjaśnienia wątpliwości, które rodzą się w trakcie czytania manuskryptu.
Pieśń Göttliche Gedanken, skomponowana w stylu rosyjskiego romansu, powstała do wiersza Friedricha Rückerta (1788–1866) pt. Frühlingsgeister. Wiersz utrzymany jest w konwencji tekstów przeznaczonych dla szerokiej publiczności, do lektury domowej. Rückert odwołuje się do dobrze znanych XIX-wiecznej kulturze symboli i stanów uczuciowych łączonych z wiosną, takich jak błogostan, rozchwianie emocjonalne, kwiaty, motyle, budząca się z zimowego snu przyroda, która rośnie, dźwięczy i pachnie. Takie ujęcie tematu, ze szczególnym odwołaniem do elementów brzmieniowych (szept, hałas, śpiew chóru) pobudza wyobraźnię dźwiękową i zachęca do umuzycznienia. Do tych elementów poeta dołączył również nawiązania religijne, wspomina sanktuarium, anioły, boskie zamysły. W całości wiersza dominuje błogość związana z oczekiwaniem tego, co będzie nam dane z przyjściem wiosny w sensie dosłownym i metaforycznym.
* * *
Of all the songs by Franz Liszt, the Göttliche Gedanken remained unknown to musicologists, performers and audiences for the longest time. It is mentioned only in the latest catalogues of works by Franz Liszt, e.g., in The New Grove Dictionary of Music and Musicians. This can be ascribed to two facts: the song was not completed by the composer — the text is missing in the third stanza — and the author of the poem remains unknown, which renders reconstruction work impossible. Furthermore, there is only one manuscript of the song, preserved in the Goethe- und Schiller-Archive in Weimar, which cannot be compared with any other version of the song so as to clarify the doubts that arise in the course of reading the manuscript.
The Göttliche Gedanken song — composed in the convention of a Russian romance — was written to the poem Frühlingsgeister by Friedrich Rückert (1788–1866). The poem maintains the convention of texts intended for the general public, to be read at home, associated with the culture of calendars quoting poetic text for each day or week. Rückert offers a rhythmical text with cross rhymes in which he refers to symbols and emotional states well-known to 19th-century culture and associated with spring, such as bliss, emotional imbalance, flowers, butterflies or nature — waking from hibernation, growing, resounding and fragrant. Such approach to the subject, with particular reference to the elements of sound (whisper, noise, choirs) stimulates the imagination and encourages composers to set the poem to music. Apart from these elements, the poet also relates to religion, referring to the sanctuary, angels and divine thoughts. The poem is dominated by the notion of beatitude in anticipation of what will be given to us with the coming of spring, in the literal and metaphorical sense.
______
* Dr MAŁGORZATA GAMRAT opracowała i przygotowała do wydania rękopis pieśni Göttliche Gedanken. Od października 2013 roku jest adiunktem w Zakładzie Teorii i Estetyki Muzyki Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w ramach grantu „Fuga 2” Narodowego Centrum Nauki realizuje projekt badawczy Pieśni na głos i fortepian Franza Liszta oraz ich transkrypcje fortepianowe jako przykład XIX-wiecznej praktyki hybrydyzacji gatunków i wzajemnego oświetlania się sztuk. Głównym obszarem jej zainteresowań badawczych jest muzyka Franza Liszta i jej interakcje z innymi sztukami (szczególnie z literaturą), kultura francuska i niemiecka XIX wieku oraz metodologia badań interartystycznych. Dotychczasowe prace badawcze prowadziła w Bibliothèque Nationale de France, Archives Nationales, Institut de France w Paryżu, w The Franz Liszt Memorial Museum and Research Centre w Budapeszcie, w Klassik-Stiftung (Goethe- und Schiller-Archiv) w Weimarze oraz w Fondazione Istituto Liszt w Bolonii.
Doktoryzowała się na Uniwersytecie Jagiellońskim i w paryskiej École Pratique des Hautes Études (2012), na podstawie rozprawy Muzyka fortepianowa Franza Liszta w kontekście idei »correspondance des arts«/La musique pour piano de Franz Liszt dans le contexte de l’idée de la correspondance des arts, przygotowanej pod kierunkiem dr hab. Renaty Suchowiejko oraz prof. Catherine Massip. Studia magisterskie ukończyła w bydgoskiej Akademii Muzycznej na podstawie pracy Recepcja formy sonatowej w sonatach na fortepian solo Aleksandra Tansmana (2008) i na Uniwersytecie Toulouse II Le Mirail (Franz Liszt ‘Après une lecture de Dante. Fantasia quasi sonate’. L’influence littéraire sur l’œuvre musicale, 2007). We wrześniu 2011 roku, po otrzymaniu stypendium University College Cork, wzięła czynny udział w warsztatach metodologicznych dla doktorantów, w ramach An International Doctoral Summer School in the Humanities: Comparing, organizowanej przez University College Cork, Irlandia (referat: Programme music – methodological challenges). Do jej zainteresowań należy również twórczość Aleksandra Tansmana, Pawła Kubisza i Dobromiły Jaskot.
Małgorzata Gamrat jest uczestniczką licznych międzynarodowych konferencji naukowych oraz interdyscyplinarnych projektów badawczych, zarówno muzykologicznych, jak i literaturoznawczych, krajowych (m.in. Laboratorium Myśli Muzycznej) i zagranicznych (m.in. Musical Signification Project, dyr. Eero Tarastiego). Bierze także udział w międzynarodowych grantach badawczych, m.in : Od dialektů k literárním jazykům v Evropě/Dès les dialectes aux langues littéraires en l’Europe (Republika Czeska 2012; dyr. L. Martinek), Histoire de l’enseignement de la musique en France (1795–1914), dyr. Cécile Reynaud (Francja 2014–2017), Český a polský strukturalismus a poststrukturalismus – historie a současnost (Slezská univerzita v Opavě, 2015); dyr. Libor Martinek. Jest członkinią stowarzyszeń: Société Française d’Analyse Musicale (Paryż), Society of Dix-Neuviémistes (Exeter), The International Association for Word and Music Studies (Graz) oraz Les Amis d’Alexandre Tansman (Paryż).
Redaktor i sekretarz redakcji „Musicology Today”. Jeden z członków założycieli oraz sekretarz Polskiego Towarzystwa Analizy Muzycznej.
W 2015 roku otrzymała nagrodę im. ks. prof. Hieronima Feichta za książkę Muzyka fortepianowa Franza Liszta z lat 1835–1855 w kontekście idei ‘correspondance des arts’ (Warszawa 2014).