Kategoria: Chór dziecięcy Chór męski Głos solo Muzyka chóralna Muzyka wokalna Nuty
nr kat.: TRG 39, cena: 39.00 zł, autor: Włodzimierz Sołtysik (opr.)Najpopularniejsze pieśni ludowe w łatwych opracowaniach na 2 głosy równe (dziecięcy chór szkolny). Słowa podane są w gwarze (języku) regionu, z którego dana pieśń pochodzi. We wstępie omówione są najciekawsze utwory, w przypisach do pieśni wyjaśnione są trudniejsze (ludowe i dawne) wyrażenia występujące w tekstach. Szereg pieśni ma kształt polskich tańców narodowych, co może stanowić dodatkowy walor edukacyjny.
W nutach zostały umieszczone symbole akordów, toteż pieśni można wykonywać z akompaniamentem; zbiór może więc być z powodzeniem wykorzystywany również przez solistów. Polecamy również osobno wydaną płytę CD pt. 30 pieśni ludu i szlachty ze znakomicie zaaranżowanymi przez Witolda Jarosińskiego instrumentalnymi akompaniamentami. [32 s].
- Alboż my to jacy tacy (krakowiak)
- A za lasem wołki moje (kujawiak)
- Bandoska
- Była babuleńka
- Chciało się Zosi jagódek
- Chmiel
- Ej, wolny jo, wolny
- Gdzież to jedziesz, Jasiu
- Gdzieżeś to bywał, czarny baranie
- Hej! tam na górze
- Karolinka
- Kiedy będzie słońce i pogoda (polonez)
- Kot (mazur)
- Krakowiaczek ci ja (krakowiak)
- Krzywy Jan
- Leć, głosie, po rosie (krakowiak)
- Na polu wirzbo
- Oj, przeleciał ptaszek (polonez)
- Pije Kuba do Jakuba
- Pociez, chłopcy, pociez zbijać
- Pod borem sośna
- Podkówecki, dajcie ognia (mazur)
- Skowronek
- Uciekła mi przepiórecka (mazur)
- Uwoz mamo roz
- W murowanej piwnicy
- W polu lipeńka
- Wezmę ja żupan (polonez)
- Żebym-ci ja miała
- Żeglôrz
KOMENTARZ METODYCZNY
30 pieśni ludu i szlachty to zbiór, który powinien zainteresować także nauczycieli kształcenia słuchu w szkołach muzycznych. Zamieszczone w nim pieśni można zastosować do kształcenia słyszenia polifonicznego i umiejętności zbiorowego muzykowania. Na lekcjach kształcenia słuchu mogą one uzupełniać repertuar ćwiczeń dwugłosowych zamieszczonych w Solfeżu elementarnym I–VI. Każdy głos powinien być wówczas odczytywany śpiewem z nut, a więc inaczej niż na próbach chóru, na których melodia każdego głosu grana jest na fortepianie lub na innym instrumencie i powtarzana przez chórzystów.
Pieśni dwugłosowe można także stosować jako zadanie domowe, polecając uczniom śpiewanie górnego głosu z równoczesnym graniem dolnego głosu i odwrotnie: śpiewanie dolnego głosu z równoczesnym graniem głosu górnego. Uczniowie mniej zaawansowani w grze na fortepianie, zamiast grać głos towarzyszący, mogą jedynie wystukiwać jego rytm.
Na lekcjach kształcenia słuchu pieśni należy śpiewać przede wszystkim nazwami solmizacyjnymi, natomiast melodie znane na pamięć lepiej śpiewać nazwami literowymi, szczególnie wówczas, gdy zawierają one dźwięki alterowane. Ściśle diatoniczne melodie pieśni można śpiewać także nazwami cyfrowymi, kształcąc w ten sposób poczucie tonalne poszczególnych stopni gamy.1 W trudniejszych pod względem rytmicznym pieśniach, zawierających synkopy, rytm punktowany lub grupy niemiarowe, można najpierw wyćwiczyć poprawną realizację rytmu stukaniem, klaskaniem z głośnym liczeniem albo tataizacją z równoczesnym taktowaniem. Ostatni etap pracy nad pieśnią stanowi śpiewanie z tekstem.
Nauczyciele korzystający z podręcznika Solfeż elementarny I–VI powinni poszczególne pieśni włączyć do odpowiednich klas i rozdziałów, aby uniknąć konieczności wyjaśniania uczniom nieprzerabianych jeszcze zagadnień.
Propozycja zastosowania poszczególnych pieśni zbioru w odpowiednich klasach i rozdziałach podręcznika Solfeż elementarny I–VI:
| Alboż my to jacy tacy (s. 4) | SE V, rozdział VI/2* |
| Bandoska (s. 7) | SE IV, rozdział I/10 |
| Była babuleńka (s. 8) | SE III, rozdział IV |
| Chciało się Zosi jagódek (s. 9) | SE VI, rozdział I/6 |
| Chmiel (s. 7) | SE IV, rozdział III/1 |
| Ej, wolny jo, wolny (s. 19) | SE VI, rozdział III |
| Gdzież to jedziesz, Jasiu (s. 10) | SE IV, rozdział I/6 |
| Gdzieżeś to bywał, czarny baranie (s. 11) | SE VI, rozdział IV/2 |
| Hej! tam na górze (s. 12) | SE IV, rozdział I/7 |
| Karolinka (s. 13) | SE IV, rozdział I/3 |
| Kiedy będzie słońce i pogoda (s. 11) | SE V, rozdział VI/2 |
| Kot (s. 14) | SE VI, rozdział I |
| Krakowiaczek ci ja (s. 15) | SE V, rozdział VI/2 |
| Krzywy Jan (s. 16) | SE IV, rozdział I/5 |
| Leć, głosie, po rosie (s. 17) | SE V, rozdział VI/2 |
| Na polu wirzbo (s. 18) | SE IV, rozdział I/4 |
| Oj, przeleciał ptaszek (s. 19) | SE V, rozdział VI/2 |
| Pociez, chłopcy, pociez zbijać (s. 21) | SE II, rozdział XII |
| Pod borem sośna (s. 22) | SE IV, rozdział I/5 |
| Podkówecki, dajcie ognia (s. 23) | SE V, rozdział VI/2 |
| Skowronek (s. 24) | SE VI, rozdział IV/2 |
| Uciekła mi przepiórecka (s. 25) | SE V, rozdział VI/2 |
| Uwoz mamo roz (s. 26) | SE VI, rozdział I |
| W murowanej piwnicy (s. 27) | SE VI, rozdział VII |
| W polu lipeńka (s. 28) | SE V, rozdział IV/3 |
| Wezmę ja żupan (s. 29) | SE V, rozdział II/2 |
| Żeglôrz (s. 31) | SE IV, rozdział I/3 |
* SE V, rozdział VI/2 – Solfeż elementarny klasa V, rozdział VI, podrozdział 2.
© Prof. dr hab. Maria Wacholc
__________
1 Zob.: Maria Wacholc, Kształcenie poczucia tonalnego i słuchu harmonicznego w szkole muzycznej I stopnia. Podręcznik metodyczny dla nauczycieli. Tom I–II. Triangiel 2008. Książka pomocnicza zalecona do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego. Numer zalecenia: 1/2008.