Zastosowanie programu Amabile na lekcjach kształcenia słuchu i w pracy domowej
Przeznaczony dla klas I–VI szkoły muzycznej I stopnia program komputerowy do kształcenia słuchu Amabile obejmuje 6 części, z których cztery zostały już opublikowane, zaś dwie pozostałe, z nagranym już na instrumentach akustycznych materiałem ćwiczeniowym, znajdują się w opracowaniu graficznym i informatycznym.
Zestaw dla każdej klasy obejmuje płytę z programem oraz książeczkę zawierającą opis instalacji programu, komentarz metodyczny, informacje o autorach i nazwiska instrumentalistów uczestniczących w nagraniu utworów przeznaczonych do dyktand. W komentarzu metodycznym omówione są wszystkie rodzaje ćwiczeń przeznaczonych dla poszczególnych klas, ich cel i sposób realizacji.
Program Amabile I–VI opiera się na założeniach metodycznych programu nauczania Kształcenie słuchu elementarne,1 który realizuje założenia Podstawy programowej w zawodzie muzyk opublikowanej w Rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 19 sierpnia 2002 r. („Dziennik Ustaw” nr 138).
Program nauczania Kształcenie słuchu elementarne jest wzmiankowany w Raporcie o stanie szkolnictwa muzycznego I stopnia (Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa 2012, s. 62–63):
„Jak wynika z przeprowadzonej ankiety adresowanej do nauczycieli przedmiotów ogólnomuzycznych w zakresie przedmiotu kształcenie słuchu, ponad połowa badanych korzysta z programu autorstwa M. Wacholc (52,04%), a z programu szkolnego, opracowanego przez nauczyciela lub zespół – 47,95%, przy czym część ankietowanych z drugiej grupy dodaje, iż program M. Wacholc był podstawą do tworzenia własnego opracowania.”
Poszczególne części programu Amabile skorelowane są z podręcznikami: M. Wacholc Solfeż elementarny I–VI oraz M. Ćwiklińskiej i M. Rogozińskiej Dyktanda elementarne I–VI.2 W komentarzu metodycznym do Amabile dla poszczególnych klas podane są serie zadań i odpowiadające im rozdziały w wymienionych podręcznikach.
Program wykorzystuje naturalną skłonność dzieci do zabawy. Ma on urozmaicić i ożywić lekcje kształcenia słuchu, umożliwić skuteczną, połączoną z zabawą naukę zarówno podczas lekcji, jak i w samodzielnej pracy domowej. W żadnym wypadku jego stosowanie nie powinno zajmować całej lekcji kształcenia słuchu, a tylko jej część, np. 15–20 minut. Nie jest też konieczne stosowanie programu na każdej lekcji.
Program Amabile nie wymaga prowadzenia zajęć w specjalnej sali wyposażonej w stanowiska komputerowe dla każdego ucznia. Są dwie możliwości stosowania programu podczas zajęć lekcyjnych. W przypadku większej liczby uczniów w danej klasie niezbędne jest wykorzystanie rzutnika cyfrowego i dużego ekranu, na którym widoczne będą wszystkie działania ucznia realizującego zadanie. Jeśli grupa jest nieliczna, dzieci mogą usiąść przy jednym komputerze i kolejno realizować zadania.
Dobrze byłoby, gdyby zadania wykonywane podczas lekcji dzieci mogły wykonywać również w domu na własnym komputerze, aby osiągnąć większą sprawność w ich realizacji, a tym samym większą sprawność w rozpoznawaniu różnych struktur interwałowych, melodycznych, rytmicznych czy harmonicznych.
Program Amabile w szerokim zakresie wykorzystuje nagrania oryginalnych utworów w wykonaniu wybitnych instrumentalistów i śpiewaków, które stanowią materiał nie tylko do różnych form dyktand muzycznych, ale także do ćwiczeń interwałowych, harmonicznych czy kształcenia poczucia tonalnego.
Program Amabile wyposażony jest w system punktacji, który umożliwia kontrolę nad uzyskanymi przez uczniów wynikami. Poszczególne rodzaje zadań oceniane są za pomocą odrębnej punktacji. Uzyskany przez ucznia rezultat określa liczba punktów zdobytych i możliwych. Wyniki uzyskane za wszystkie rodzaje wykonanych zadań pokazuje tabela zbiorcza, która wyświetla się po włączeniu znajdującego się na pasku zadań przycisku „statystyka”.
W pracy domowej uczniowie mogą zrezygnować z włączania punktacji, aby uniknąć niepotrzebnego stresu i całą uwagę skoncentrować na realizacji zadania. Od czasu do czasu mogą włączyć punktację, aby uzyskać informację o swoich postępach w zakresie poszczególnych umiejętności słuchowych.
© Maria Wacholc
__________
1 Maria Wacholc, Kształcenie słuchu elementarne. Program nauczania przedmiotu kształcenie słuchu w klasach I–VI szkół muzycznych I stopnia i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia, Wydawnictwo Triangiel, Warszawa 2006 [nr dopuszczenia do użytku szkolnego 7/2006].
2 Maria Wacholc, Solfeż elementarny I–VI. Podręcznik do czytania nut głosem, Wydawnictwo Triangiel, Warszawa 2000–2001; CD: Solfeż elementarny I–VI. Akompaniamenty do ćwiczeń, Wydawnictwo Triangiel, Warszawa 2006–2010.
Maria Ćwiklińska, Małgorzata Rogozińska, Dyktanda elementarne I–VI. Podręcznik dla nauczyciela z płytami CD oraz Zeszyty ucznia, Wydawnictwo Triangiel, Warszawa 2005–2010,
